اهمیت روابط راهبردی ایران، چین و روسیه چیست؟

چین، روسیه و ایران، طی دهه های اخیر، همواره هدف جنگ های رسانه ای و تبلیغاتی با ابعاد وسیع از سوی غرب بوده اند. بویژه چین و روسیه حالا به خوبی حس می کنند که ایران در چه شرایطی قرار دارد و ادعاهای غربی ها در مورد مسائل مربوط به حقوق بشر و مواردی از این دست تا چه حد اغراق آمیز و خلاف واقع است.
آنها بیش از هر کشور دیگری می دانند که امریکایی ها تمام تلاش خود را کردند تا پس از تحمیل جنگ نظامی و اقتصادی، انقلاب مخملی یا رنگی را نیز در کشور ما راه بیندازند.
شاید بتوان این طور گفت که آگاهی آنها از اهداف غربی ها، نخستین و بالاترین دلیل در حسن رابطه شان با ایران است. با اتخاذ رویکرد جدید دولت ایران این حسن رابطه تعمیق یافته و به رابطه راهبردی تبدیل شده است.
به همین خاطر چین و روسیه به تناسب همین آگاهی و بویژه در مواقع حساس-همچون جلسات شورای امنیت سازمان ملل- موضعگیری های مناسبی در حمایت از ایران داشته و جبهه وسیع تری از مخالفان یکجانبه گرایی غرب را تشکیل دادند؛ جبهه ای که نه فقط ایران بلکه سایر کشورهایی که قربانی سیاست های غربی بودند را هم شامل می شود. در یک سال گذشته این دوستی در اقتصاد به نحو ملموس تری خود را نشان می دهد.
از یک سو روسیه و چین دو کشور قدرتمند در حوزه های صنعتی هستند و از سوی دیگر همه تلاش غرب این است که ایران را تحت شدیدترین رژیم های تحریمی، ایزوله کند و بتواند هدف منزوی کردن یک قدرت مهم منطقه ای را به پیش ببرد.
به همین دلیل است که با فهم واقعی شرایط درمی یابیم که داشتن شرکای قوی، هم راهبرد و مستقل، قطعا در کارکرد سیاسی، اقتصادی و... ایران چه در سطح نیازهای داخلی و چه در سطح مسائل منطقه ای و بین المللی اهمیت بسزایی دارد. از همین رو غربی ها اصلا خوشحال نیستند که ما توانسته ایم دو کشور قدرتمند همچون روسیه و چین را با خود همراه سازیم و طبعا رسانه های وابسته به جریان غرب نیز بر همین منوال سعی در تخریب روابط راهبردی میان این سه کشور دارند. البته آنچه که بسیار می تواند در اقتصاد ایران موثر باشد توان داخلی است.
مساله ای که حتی در روابط راهبردی با این دو کشور به چشم می خورد، همکاری های راهبردی بویژه در زمینه انتقال فناوری و زیرساخت هاست و توان ملی را مضاعف می کند.بنابراین ما با توانایی های خود و همت ملی می توانیم نقش موثرتری را بازی کنیم و از فرصت های بین المللی به بهترین شکل استفاده نماییم و بازی برد-برد واقعی را اجرا کنیم.
از این راه است که می توان غرب را ناامید و از تحریم ها و کارهای خلاف رسانه ای خسته ساخت. نمونه عینی این راهبرد در مساله دفاعی ایران به چشم می خورد. همان طور که در بعد دفاعی بواسطه پیشرفت داخلی با استفاده از تمامی شرایط موجود، غرب را از هر گونه تهاجم نظامی به جمهوری اسلامی مایوس کردیم، در جنگ اقتصادی هم می توانیم نجات بخش خودمان باشیم.
قطعا تعامل سازنده و گسترده با جبهه کشورهای مستقل از جمله حسن روابط با روسیه و چین راه را برای ما هموارتر می سازد و ایران را به عنوان یکی از قطب های دنیا معرفی خواهد کرد. چرا که دو کشوری که عضو شورای امنیت سازمان ملل هستند و اکنون به دوستان راهبردی ایران تبدیل شدند، در صحنه بین المللی امروز که در حال رقم زدن یک نظم جدید است، جبهه قدرتمندتری را به ارمغان خواهند آورد.
هیچ کشوری در دنیا نمی تواند به تنهایی همه نیازهای خود را برآورده سازد. حتی امریکا که یک کشور صنعتی و پیشرفته است سالانه کالاهای زیادی از اروپا، چین، ژاپن و کره جنوبی وارد می کند. تعاملات دوطرفه رمز موفقیت اقتصادها است.
امریکا سعی دارد با وجود بازارهای چین و روسیه باز هم ما را تهدید کند. اما راه حلی که وجود دارد این است که ما می توانیم خود را ضربه ناپذیر کنیم و همکاری هایی که می توانیم با کشورهای دوست داشته باشیم این ضربه پذیری را از ما کم می کند؛ مساله ای که به درستی از سوی دولت جدید ایران فهم و اجرا شده است و دولتمردان یا اندیشکده های غربی نیز به اثرات آن واقف و معترف هستند.
به بیان ساده تر، بزرگ ترین حسن تعامل با روسیه و چین و سایر کشورهای تحت تحریم غرب، شکستن راهبرد انزوا و همکاری برای پیشرفت و توسعه بیشتر است.
مساله ای که غربی ها نیز با هوشیاری آن را درک می کنند و از هیچ فرصتی برای تخریب این روابط و جلوگیری از شکست هژمونی خود دریغ نمی کنند و برای رسیدن به این هدف خود، هر دستاویزی را ابزار دشمنی قرار می دهند؛ صحنه ای که باید به صورت مستمر برای افکار عمومی تبیین و تشریح شود تا مسیر اجرای سیاست خنثی سازی تحریم ها به خوبی طی گردد.

* سفیر اسبق ایران در روسیه